Nowoczesna produkcja wymaga nie tylko maszyn i wyszkolonych pracowników, ale również odpowiednio dostosowanej przestrzeni. Projekt hali produkcyjnej powinien odpowiadać na potrzeby związane z charakterystyką danej gałęzi produkcji i uwzględniać kwestie bezpieczeństwa. Co warto wiedzieć o projektowaniu hal produkcyjnych? Jakie są najważniejsze zalety tej technologii i w jakich branżach się ją wykorzystuje?
Projektowanie hal produkcyjnych – podstawowe informacje
Projektowanie hal produkcyjnych to proces, na którego początku zawsze jest stawiane konkretne przedsiębiorstwo i jego specyficzne potrzeby, a na końcu gotowy projekt hali produkcyjnej. Przy projektowaniu tego rodzaju hal dostosowanych do wykonywania w nich produkcji należy wziąć pod uwagę kilka najważniejszych czynników.
1. Konstrukcja hali produkcyjnej.
W produkcji wykorzystywane mogą być hale różnego typu – zarówno konstrukcje tradycyjne, jak i nowoczesne hale stalowe. Ważne jest jednak to, żeby konstrukcja budynku dostosowana była do potrzeb konkretnego rodzaju produkcji. Pod uwagę bierze się kwestie takie, jak:
- drgania generowane przez maszyny, które przekładać się będą na konstrukcję ścian zapewniającą odpowiednią stabilność i materiały, z których skonstruowana jest posadzka, która może częściowo tłumić drgania,
- rozmieszczenie poszczególnych elementów linii produkcyjnej, które przekłada się na to, jak rozmieszczone mogą być filary podtrzymujące dach hali, co ma z kolei ogromny wpływ na jej konstrukcję,
- warunki specyficzne dla różnych typów produkcji, które mogą przekładać się na konieczność zastosowanie konkretnych rozwiązań konstrukcyjnych i materiałowych, na przykład ścian o wysokim współczynniki izolacyjnym.
2. Nośność posadzki hali produkcyjnej.
Nośność posadzki jest jednym z głównych czynników, które bierze się pod uwagę przy wyborze hali pod produkcję. W przypadku standardowych hal magazynowych nośność ta wynosi przeciętnie 5 T/mkw. Pozwala to na prowadzenie wyłącznie lekkiej produkcji i zastosowania ograniczonego wyboru maszyn. Jednak niektóre typy produkcji wymagają użycia maszyn znacznie cięższych, które mogą być ustawione na posadzce o odpowiednio wyższej nośności.
3. Rozkład i funkcje pomieszczeń w hali produkcyjnej.
Zasadniczo hale produkcyjne to budynki z jednym rozległym pomieszczeniem, które jednak w razie potrzeby może być odpowiednio podzielone. Często wydziela się z nich na przykład pomieszczenia administracyjne i użytkowe. W halach, w których wykorzystywane są maszyny napędzane pneumatycznie, konieczne jest również wydzielenie przestrzeni odpowiednio przygotowanej do umieszczenia w niej przemysłowej sprężarki.
4. Zapewnienie bezpieczeństwa produkcji.
Na etapie projektowania hali bierze się też pod uwagę kwestie związane z bezpieczeństwem, jak na przykład standardowe systemy przeciwpożarowe i wentylacyjne, a także rozwiązania zapewniające zwiększone bezpieczeństwo, które mogą być wymagane (również prawnie) w poszczególnych gałęziach produkcji.
5. Rozwiązania usprawniające proces produkcyjny.
Projekt hali powinien uwzględniać również zaprojektowane z myślą o bezpieczeństwie i ergonomii pracy ciągi komunikacyjne (dla ludzi i sprzętu), a także rozwiązania zapewniające łatwe dostarczanie surowców i półproduktów i odbiór gotowego produktu.
Najważniejszą zaletą procesu projektowania hal produkcyjnych specyficznie pod konkretny typ produkcji, jest możliwość idealnego dostosowania projektu do potrzeb przedsiębiorstwa pod względem wymienionych wyżej czynników. Pozwala to na uniknięcie kosztów w przyszłości i osiągnięcie większej efektywności pracy.
W jakich branżach wykorzystywane są hale produkcyjne?
Projektowanie hal produkcyjnych wykorzystywane jest w każdej branży gospodarki, w której odbywa się produkcja. W różnych branżach hale projektuje się z myślą o zaspokojeniu konkretnych potrzeb, ale jednak według dość podobnych założeń. Warto jednak zwrócić uwagę na najważniejsze różnice w projektowaniu hal produkcyjnych dla różnych rodzajów przemysłu.
Dla przemysłu lekkiego, spożywczego, farmaceutycznego i pokrewnych projektowane są hale o stosunkowo lekkiej konstrukcji, które częściowo wykorzystywane mogą być również jako przestrzeń magazynowa. Projekty hal wykorzystywanych w przemyśle elektromaszynowym uwzględniać muszą między innymi zwiększoną wytrzymałość konstrukcji i nośność posadzki. W przemyśle ciężkim, chemicznym, czy metalurgicznym hale projektuje się z myślą pracy najcięższych urządzeń, których elementy nieraz buduje się równolegle z samą halą.